Koelen met warmtepomp: welke warmtepompen zijn geschikt? Hoeveel kost het?

Tegenwoordig halen veel mensen een warmtepomp in huis, vooral nu tijdens de energietransitie, omdat deze niet alleen energiezuinig en milieuvriendelijk is, maar ook de mogelijkheid biedt om je woning te koelen. In dit artikel verkennen we de functies van dit interessante systeem, inclusief hoe het kan bijdragen aan zowel verwarming als verkoeling, wat je allemaal moet weten en of de warmtepomp voor jou een voordeel kan zijn.

Kan een warmtepomp je huis naast verwarmen ook koelen?

Een warmtepomp kan niet alleen verwarmen, maar ook koelen! Dat kan gebeuren op twee manieren: actieve en passieve koeling. De klassieke airco kan dus de deur uit! Hier zetten we alle info voor je op een rijtje.

1. Actief koelen

De actieve koeling is een vrij simpele manier waarbij het systeem voor het generen van warme lucht gewoon wordt omgedraaid.

Het apparaat onttrekt warme lucht uit de binnenruimte en blaast deze de woning uit. Zo verdwijnt warmte uit de woning als sneeuw voor de zon!

Lucht-lucht warmtepomp

Een lucht-lucht warmtepomp is een systeem waarbij (tijdens het verwarmen van je woning) lucht van buiten langs een speciale vloeistof wordt geleid, die de lucht opwarmt en je huis verwarmt. Voor het koelen van je woning wordt dit proces omgedraaid.

Lucht-water warmtepomp

Een lucht-water warmtepomp is aangesloten op je centrale verwarming. In dit geval wordt, in plaats van lucht, het water dat door de buizen van je radiatoren of vloerverwarming stroomt, verwarmd voor verwarming. Voor koeling wordt koud water door het systeem geleid om de temperatuur in je woning te verlagen.

Voordelen

Actief koelen is een erg snelle en efficiënte manier om je huis te verkoelen. Daarnaast zijn dit ook goedkopere methodes dan passief koelen. Er zijn ook geen beperkingen op hoeveel graden je je woning kan laten afkoelen.

En tenslotte, de installatie van een lucht-lucht of lucht-water warmtepomp is relatief makkelijk vergeleken met warmtepompen die passief koelen, en kan vaak in één dag geplaatst worden.

Nadelen

In vergelijking met passief koelen, is het actief koelen van je woning minder ecologisch, minder energiezuinig en is het niet mogelijk om een overschot aan warmte te bewaren (om bijvoorbeeld in de winter te kunnen gebruiken).

2. Passief koelen

Passief koelen is de tweede methode die we gaan bespreken. Het wordt ook wel natuurlijke koeling genoemd, omdat het gebruik maakt van het temperatuurverschil in de bodem of van het grondwater.

Hier zal dus graafwerk aan te pas moeten komen. De warmtepomp verkoelt of verwarmt vervolgens het water door de buizen van je radiator of vloerverwarming.

Grond-water warmtepomp (geothermisch)

Een van de methoden voor passief koelen is de grond-water warmtepomp, ook wel bekend als de geothermische warmtepomp.

De restwarmte die als rendement ontstaat bij het afkoelen van je woning, wordt opgeslagen in de grond om tijdens de winter je woning weer mee te verwarmen. Dit proces noemen we de regeneratie van de bodem.

Aan het begin van de zomer, bijvoorbeeld, heeft in België de bodem een temperatuur van ongeveer 12 graden Celsius. Hierdoor kan het water door de leidingen op een temperatuur worden gebracht van tussen de 15 en 18 graden. Aan het einde van de zomer ligt de temperatuur van de bodem hoger en verliest dit systeem een beetje van z’n vermogen.

Water-water warmtepomp

Een water-water warmtepomp werkt samen met het grondwater. Grondwater is tussen de 10 en 14 graden Celsius. De temperatuur van het grondwater is constanter, omdat het dieper in de grond ligt en bijna niet afhankelijk is van de bovengrondse seizoenen.

Voordelen

In vergelijking met actief koelen is passief koelen van je woning energiezuiniger en ecologischer. Daarnaast profiteer je van het extra rendement doordat de warmte die tijdens de zomer wordt opgeslagen, in de koude wintermaanden gebruikt kan worden. Deze methode verbruikt amper energie en zal je veel financiële en ecologische voordelen kunnen bezorgen.

Nadelen

Het enige nadeel van passief koelen is dat het een duurdere onderneming is dan de actieve tegenhanger. Daarnaast heb je minder controle over het systeem omdat je afhankelijk bent van de warmte in de grond of van het grondwater.

Daarom is deze manier van koelen ook trager. En is er een koelbeperking. Er kan maar tot 2 à 4 graden worden afgekoeld. Dit kan meer dan voldoende zijn. Maar bij de actieve koelingsmethodes heb je deze beperkingen niet.

Als laatste is de plaatsing van deze warmtepompen een ingrijpende en complexe onderneming. De grote graafwerken en diepe boren gaan daarom gepaard met hogere kosten.

Wat kost duurzame koeling met een warmtepomp?

We hebben de prijzen per soort warmtepomp hier even voor je op een rijtje gezet:

Soort koeling	Soort warmtepomp	Prijs (incl. btw en plaatsing)
Actief	Lucht-lucht	Vanaf € 3.000
Actief	Lucht-water	Vanaf € 7.500
Passief	Grond-water	Vanaf € 10.000
Passief	Water-water	Vanaf € 15.000

Wanneer kies je best voor actieve of passieve koeling?

Twijfel je nog tussen actieve of passieve koeling? Hier hebben we een paar scenario’s opgesteld die wellicht passen bij jouw situatie.

1. Nieuwbouw of grote renovatiewerken: passief

Mocht je toch al een grote onderneming op poten zetten, bijvoorbeeld bij nieuwbouw of een grote renovatie, dan raden wij aan meteen een warmtepomp met passieve koeling te installeren.

Oudere woningen zijn minder geschikt voor passieve koeling, bijvoorbeeld door het gebruik van traditionele radiatoren in plaats van vloerverwarming. Oudere woningen zijn vaak ook niet goed geïsoleerd.

2. Kleine renovatiewerken woning: actief

Mocht je slechts kleine renovatiewerken gepland hebben (of helemaal geen renovatie), dan is een actief koelingssysteem wellicht wat voor jou. Deze soort warmtepompen zijn namelijk makkelijk en snel aan te leggen.

Zorg voor een correct warmteafgiftesysteem

Wanneer je wil koelen met een warmtepomp, is het belangrijk dat je warmteafgiftesysteem hierop afgesteld is. De manier waarop je je woning verwarmt heeft namelijk invloed op de efficiëntie van de soort warmtepomp die je wil gebruiken.

1. (Watergedragen) vloerverwarming

Een vloerverwarming verspreidt langzaam en egaal de warmte of koelte in je woning door middel van buizen met water die onder je vloer liggen. Een warmtepomp sluit erg goed aan op dit systeem.

2. Ventilo-convectoren

Ventilo-convectoren werken middels het circuleren van lucht doorheen je woning. Dit systeem is erg goed in het snel opwarmen of afkoelen van je woning. Ook dit systeem sluit goed aan op het gebruik van een warmtepomp.

3. De meeste radiatoren zijn niet geschikt

Met traditionele radiatoren is het niet mogelijk om je huis af te koelen. Ze kunnen enkel efficiënt verwarmen. Er bestaan wel speciale LTV radiatoren die beter zijn in het verspreiden van koude temperaturen. Mocht een vloerwarming niet mogelijk zijn in jouw woning, kun je deze oplossing overwegen.

Een vloer met een warmtepomp koelen is niet hetzelfde als airconditioning

Het is belangrijk om te weten dat een warmtepomp niet hetzelfde is als een airconditioning. De warmtepomp kan weliswaar je woning verkoelen, maar de afkoelingstemperatuur van het water in je vloerverwarming kan niet lager dan 16 graden Celsius.

Een lagere temperatuur zal ook een onaangenaam gevoel geven. Een veel koudere vloer wil je niet hebben. Afhankelijk van hoe je je vloerverwarming aanlegt, kan je de temperaturen ook per ruimte reguleren.

Hoeveel graden kan je koelen met vloerverwarming?

Verkoelen met een vloerverwarming wordt ook wel ‘topkoelen’ genoemd. Dit komt doordat het systeem vooral de piekwarmtes van de buitenlucht tegenhoudt. Een vloerverwarming kan tot wel 5 à 8 graden verkoelen.

Professioneel advies nodig? Vind de juiste specialist in jouw regio voor info en vrijblijvende offertes

Wil je meer informatie of twijfel je over welk systeem warmtepomp het beste past bij jouw situatie? Vul dan gratis en vrijblijvend de offerte in en krijg zo professioneel advies op maat. Vind de beste expert bij jou in de buurt.